Zapłata zadośćuczynienia za zerwane więzi rodzinne

Art. 4462 Kodeksu cywilnego brzmi następująco:

W razie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny poszkodowanego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przepis ten wszedł w życie 19 września 2021 r. lecz będzie miał zastosowanie nawet jeśli zdarzenie miało miejsce wcześniej.

Niemożności nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej z poszkodowanym, z powodu wyrządzenia u poszkodowanego trwałego i ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia może skutkować finansową odpowiedzialnością sprawcy.

Zagadnienie to dotyczy przede wszystkim przypadków utraty więzi rodzinnej w następstwie czynu niedozwolonego wobec osoby, która nie zmarła lecz doznała ciężkiego i nieodwracalnego uszczerbku na zdrowiu, uniemożliwiającego nawiązanie lub utrzymanie więzi emocjonalnej, jaka istniałaby między nim a osobą najbliższą.

 

Przedmiotowa regulacja dotyczy zatem np. stanu śpiączki pourazowej poszkodowanego lub stanu wegetatywnego oraz stanów związanych z uszkodzeniem mózgu albo innych przypadków poważnego i nieodwracalnego rozstroju zdrowia, skutkującego zerwaniem więzi rodzinnej z poszkodowanym.

Zauważa się, że rozstrój zdrowia może dotykać dwóch sfer: zdrowia fizycznego oraz psychicznego, np. przyjmując postać nerwic, chorób psychicznych, depresji (por. M. Drela, Renta deliktowa, s. 26 i n.; M. Safjan, w: K. Pietrzykowski, Komentarz KC, t. 1, 2008, s. 1285; wyr. SN z 12.3.1975 r., II CR 18/75).

Przepis nie zawiera katalogu zamkniętego zdarzeń będących podstawą żądania zadośćuczynienia.

  

W tego rodzaju tragicznych sytuacjach, skutek zerwania więzi rodzinnych jest podobny w zakresie do śmierci osoby bliskiej, a cierpienie najbliższego członka rodziny związanego z takim chorym jest dominujące w dłuższym okresie, zaś intensywność poczucia i braku nadziei są nie mniejsze niż trauma związana ze śmiercią po stronie członków najbliższej rodziny. Na przestrzeni ostatnich lat w orzecznictwie sądów powszechnych, ukształtowało się przeważające stanowisko, że tego rodzaju krzywda podlega naprawieniu przez zapłatę odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia – co zostało ukonstytuowane w omawianym przepisie. 

 

W wypracowanej linii orzeczniczej wskazuje się, że w zakresie pojęcia więzi rodzinnej pomiędzy najbliższymi członkami rodziny wchodzą różnego rodzaju więzi takie jak: więź emocjonalna łącząca osoby bliskie, więzi rodzinne i szczególna więź emocjonalna między członkami rodziny, więź rodzinna, której zerwanie powoduje ból, cierpienie i rodzi poczucie krzywdy, prawo do życia w rodzinie i utrzymanie tego rodzaju więzi, szczególna emocjonalna więź rodzinna między osobami najbliższymi, relacja z najbliższym członkiem rodziny, szczególna emocjonalna więź rodzinna albo silna więź emocjonalna, szczególnie bliska w relacjach rodzinnych.

Dobro osobiste w postaci więzi rodzinnej, na wypadek naruszenia którego zadośćuczynienie przewiduje komentowany przepis, przysługuje przede wszystkim małżonkom, rodzicom i dzieciom (biologicznym lub przysposobionym).

Jeśli potrzebujesz pomocy w tego typu sprawach - proszę o kontakt.


20190124-barnimages-001jpg